Chociaż bezustannie i raczej już dożywotnio będzie kojarzył się z wielką katastrofą, Czarnobyl w ostatnich latach stał się miejscem, do którego chętnie przyjeżdżają turyści z całego świata. A wszystko właściwie za sprawą fotografa Ambroise’a Tezenasa, który zainicjował akcję pod tytułem „czarna turystyka”, zwiedzając jedynie te miejsca, które są bezpośrednio związane ze śmiercią. Tezenas podróżował w ten sposób po całym świecie, uświadamiając jednocześnie innym, że potrzeba znalezienia się w miejscu, które kiedyś zostało dotknięte ogromną tragedią, jest w pewien sposób ekscytujące. Chętnych nie brakowało. W 2008 roku rozpoczęła się nowa era podróżowania, która diametralnie różni się od tradycyjnego zwiedzania. Na celowniku znalazło się wiele różnorodnych miejsc, mi.n ulica, na której zginął John Fitzgerald Kennedy, chińskie miasteczka, które najbardziej ucierpiały w trakcie trzęsienia ziemi czy sekretne więzienia w Kambodży. Europejczycy zafascynowani nową formą zwiedzania i dostawania się w miejsca naznaczone ogromną tragedią skierowali oczy w kierunku Ukrainy…
Czarnobyl celem podróży
Planując jakąkolwiek wycieczkę na terytorium Ukrainy należy pamiętać o tym, by posiadać ważny paszport. To jedyny dokument, który upoważnia Polaków do przebywania na terenie kraju, choć sytuacja ulega zmianie, gdy planujemy pobyt dłuższy niż 90 dni w przeciągu sześciu miesięcy. Wówczas będzie potrzebna wiza. Jeżeli nasza wycieczka obejmuje nie tylko Czarnobyl, ponieważ planujemy objazd, to musimy pamiętać o jeszcze jednej istotnej kwestii. Sewastopol oraz okupowana Autonomiczna Republika Krym wymagają posiadania specjalnego pozwolenia, które wydaje Państwowa Służba Migracyjna. Jakakolwiek próba ominięcia narzuconych odgórnie reguł może skutkować wydaniem zakazu wjazdu na teren państwa nawet na okres trzech lat. Ukraina rządzi się swoimi prawami i warto je uwzględnić w trakcie planowania wyjazdu.
Czarnobyl to jedno z tych miejsc, które ze względu na historię stało się jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc na terenie kraju. Miasto znajdujące się w obwodzie kijowskim i znajduje się niespełna osiemnaście kilometrów od Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej, która w historii zapisała się jako pełne grozy miejsce, wstrząsając tak naprawdę całym globem. To właśnie tutaj 26 kwietnia 1986 roku doszło do przegrzania się jednego z reaktorów, co poskutkowało wybuchem wodoru, a następnie rozprzestrzeniania się silnie niebezpiecznych substancji promieniotwórczych. W wyniku błędu człowieka doszło do skażenia promieniotwórczego, które dotknęło niemal całą Europę i doprowadziło do przesiedlenia ponad trzystu tysięcy ludzi. Choć skutki bezpośrednie i uboczne odczuwalne były przez długie lata, obecnie miejsce przyciąga turystów, którzy pragną z bliska przyjrzeć się miejscu jednej z największych tragedii lat osiemdziesiątych.
Jak zorganizować wyjazd do Czarnobyla?
Mogłoby się wydawać, że wycieczka do Czarnobyla to coś nietypowego, ekstremalnego i być może nastręczającego problemów organizacyjnych. Nic bardziej mylnego! Władze Ukrainy oraz ludzie po uszy siedzący w branży turystycznej już kilka lat temu „wpisali” Czarnobyl jako obowiązkowy niemal punkt do zwiedzenia w trakcie pobytu na Ukrainie. Czarnobyl oraz znajdujący się nieopodal Prypeć stały się wobec tego obowiązkowymi miastami w niemal każdym ukraińskim przewodniku turystycznym. Jeżeli nie jesteśmy w stanie samodzielnie zorganizować wycieczki, z pomocą nadchodzą polskie biura podróży, które również posiadają w ofercie całe mnóstwo możliwości zwiedzania Ukrainy z uwzględnieniem Czarnobyla. Trzeba być jednak przygotowanym na to, że wycieczki organizowane przez biura podróży zawsze kosztują nas znacznie więcej niż takie organizowane na własną rękę. Właśnie z tego powodu warto przeanalizować możliwość wyruszenia w podróż bez udziału biura.
Na zwiedzanie Czarnobyla i Prypeci nie będziemy potrzebowali mnóstwa czasu. Wystarczy weekend, w trakcie którego będziemy w stanie obejrzeć również Kijów. Przed wyjazdem należy przeprowadzić solidny rekonesans, zasięgając nieco informacji, które mogą się przydać nam miejscu. Taką informacją z pewnością będzie fakt, że Czarnobyl znajduje się na terenie Zony, czyli Strefy Wykluczenia. Wiąże się to z niemożnością wjechania na ten teren w dogodnej chwili. Nie powinno nas to jednak zniechęcać. Najlepszym wyborem jest lot do Kijowa, które na ogół nie są drogie, a następnie zarezerwowanie biletu upoważniającego do zwiedzania drogą internetową. Czarnobyl to miejsce oblegane, dlatego warto zająć się tym wcześniej. Dzięki temu zyskamy sporo czasu i nie utkniemy na wiele godzin z ukraińskimi urzędnikami, którzy nie będą wzruszeni faktem naszego ograniczonego czasu. Będąc już na miejscu zetkniemy się z ogromną ilością biur podróży, które będą oferować zwiedzanie, m.in. Czarnobyla. Tego rodzaju organizowane wycieczki zazwyczaj oferują także zwiedzanie przedszkola we wsi Kopaczi, terenu elektrowni, bazy wojskowej Czarnobyl-2 oraz stacji radarowej.
Wiele biur oferuje wypożyczenie dozymetrów, czyli urządzeń do mierzenia poziomu napromieniowania. Dziś stały się elementem dodającym dreszczyku emocji, za który trzeba oczywiście nieco zapłacić. Wiele osób nigdy nie zdecyduje się na taką wycieczkę z przyczyn zdrowotnych. Obaw nie brakuje. Wielu turystów oraz przewodników podkreśla jednak, że obecnie większym zagrożeniem jest, np. miasto Prypeć popadające w ruinę niż poziom napromieniowania. Co nie zmienia faktu, że nie trzeba uważać i lepiej nie dotykać wszystkiego, co znajdzie się w zasięgu naszych rąk.